Geçmişte bıraktığımız dil mezarlığı...
Kendi Diliyle Kavrulmak adını verdiğim kitabımda Türkçenin çok tartışılan sorunlarını ele aldım, hemen hemen bütün güncel sorunlarına değindim. Bu konularda bilinenleri tekrar etmek yerine, farklı bir şey söyleyeceksem yazdım. Türkçenin inceliklerini, zenginliklerini ve karşılaştığım dil yanlışlarını tartışırken, dil zaptiyeliğine düşmemeye özen gösterdim, böyle yapanları da dilbilimi verileriyle uyardım. Dil dediğimiz dizgeyi anlamadan dil yanlışı bulmanın sakıncalarını anlatmaya çalıştım.
Atatürk’ün bıraktığı kolay yazının, kolay imlanın dil bilginleri arasındaki iktidar kavgası yüzünden nasıl zorlaştırıldığının, Arap alfabesinin içinden çıkılmaz kargaşasından kurtulan Türkçenin çok kolay imlasına karşın, yazı yazarken hâlâ neden, nasıl bocaladığımızın ilginç öyküsünü anlattım; dil konusundaki bu sen-en kavgasının kahramanlarını tanıttım. Bu uzmanları tanıtırken, okur şaşıracak belki de, Yassıada mahkeme tutanaklarına kadar uzandım.
Kendi Diliyle Kavrulmak’ı okuduktan sonra, Türkçenin dünyanın hem en talihli dili, hem de en talihsiz dili olduğunu sanırım okur da kabul edecektir.
Geçmişte bıraktığımız dil mezarlığının ilginç sözcüklerini hayranlıkla, şaşkınlıkla okuyacaksınız. Bu mezarlığa yol açan, aydınlarda bugün bile izlerini gördüğümüz geçmişteki “lisan-ı avam” bakışından, yaşadığımız büyük bir devrime karşın hâlâ kurtulamadığımızı da tartıştım bu kitapta.
“Halk”ı bir dilci ve yazar olarak sözlüklerden farklı tanımlıyorum. “Kendi diliyle kavrulan” kesimdir halk, bu yüzden aydınlardan daha yaratıcı olmuştur dilde.
“Aydın” tanımım da farklıdır biraz: Karşısında dil yanlışı yapmaktan çekindiğimiz insandır aydın… Öyle midir acaba? Çünkü gösterdiğim dil yanlışlarına bu kesimden de örnekler çok.
Yazarlar ikiye ayrılırlar bana göre: Bir öbekte sözlüklerle yetinenler vardır, ikinci öbekte de sözlükleri zorlayanlar… Ben ikinci öbekte olanları daha çok sevdim, onlar arasında yer almaya çalıştım.
Kitabım için son sözüm şu olabilir:
Doğru yazmayı öğretmek kadar, dil üzerine doğru düşünmek konusunda da okurlara yardımcı olmaya çalıştım.
Kemal Ateş
Kemal Ateş’in Kendi Diliyle Kavrulmak kitabını indirimli fiyat ve avantajlı kargo seçeneğiyle satın almak için tıklayın.