İstanbul’da Kalan Ailesini İşgalci İngiliz Komutana Emanet Eden Padişah Kimdi?

Turgut Özakman, Cumhuriyet kitabında Vahdettin’in İstanbul’dan ayrılışını ayrıntılı olarak anlatılır.  General Harrington’un anıları ve çeşitli belgelere dayanan bölüm özetle şöyledir:

Türkiye Büyük Millet Meclisi 1 Kasım 1922’de oybirliğiyle saltanatın kaldırılmasını kabul ettiğinde Vahidettin Efendi de yaklaşan sonu anlamıştı. 4 Kasım 1922’de hükümetin istifasını sunmak üzere gittiği saraydan çıkarken gazetecilere açıklama yapan Tevfik Paşa “Sultan Hazretleri istifa etmeyecekler. Millete hesap vermek istiyorlar” dedi ancak bu bilgi gerçeklerle örtüşmüyordu.

Kısa bir süre sonra İngiliz Yüksek Komiseri Sir Rumbold’a “İki yıl önce yetkili makamlarınız, bir tehlike olduğu takdirde, beni koruyacaklarına söz vermişlerdi. Bu söz geçerli mi?” diye soran Vahidettin olumlu yanıt alması üzerine nereye götürüleceğiyle ilgili olarak seçenekleri sorar.

İngiliz Yüksek Komiseri elçiliğe döndükten sonra General Harrington’a Vahidettin Efendinin isteğini bildirir.

16 Kasım 1922’de gelişmelerden korkmaya başlayan Vahidettin, İngiliz İşgal Orduları Komutanına aşağıdaki mektubu gönderir:

          "İstanbul İşgal Orduları Başkomutanı General Harrington Cenaplarına,

          İstanbul’da hayatımı tehlikede gördüğümden İngiltere devlet-i fahimanesine iltica (sığınma) ve bir an evvel İstanbul’dan mahall-i ahara naklimi (başka bir yere götürülmemi) talep ederim efendim.

         16 Kasım 1922

         Müslümanların Halifesi

         Mehmet Vahidettin.”

Ertesi gün İngiliz askerlerinin aldığı güvenlik önlemleri içinde iki ambulansla Yıldız Sarayı'ndan ayrılan Vahidettin Malaya zırhlısına binmek üzere Kabataş’taki motora giderken General Harrington ile karşılaşarak vedalaşır. Her şey için teşekkür eden Vahidettin, tam ayrılırken General Harrington’u şaşırtan bir şey söyler:

- “Eşlerimi size emanet ediyorum General.”

Müslümanların Halifesinin ailesini teslim etmek için en güvenilir bulduğu kişi İstanbul İşgal Orduları Komutanı İngiliz General Harrington’dur.

Turgut Özakman’ın iki kitaplık Cumhuriyet romanı 28 Eylül 1922 – 29 Ekim 1923 (Birinci Kitap) ve 29 Ekim 1923 – 10 Kasım 1938 (İkinci Kitap) arasındaki on beş yıllık cumhuriyet dönemini anlatır. “Tarihimizi doğru bilirsek, aramızdaki anlaşmazlıkların çoğu sona erer” diyen Özakman’ın belgeler ışığında hazırlanan iki ciltlik başyapıtını mutlaka ama mutlaka okumalısınız.

İndirimli fiyat ve avantajlı kargo seçeneği ile isterseniz bu bölümün geçtiği Cumhuriyet – Birinci Kitabını, isterseniz iki kitabın bir arada sunulduğu Cumhuriyet – Birinci ve İkinci Kitap Setini satın alabilirsiniz.