Kafka Oteli’ni Neden Okumalı? (2)
Böcekler, Kadınlar, Sirk Dünyası.
Söz ustalığı, güçlü bir kurgu, felsefi derinlik, polisiye lezzet ve Kafka’ya esaslı bir saygı duruşu…
Çok ses getirecek, şehirli bir roman. İlhan Deliktaş romanında, Kafka’ya ve başta “Dönüşüm” olmak üzere tüm eserlerine sayısız göndermede bulunuyor.
Böcekler…
Kafka’nın en ünlü yapıtı olan “Dönüşüm”ün kahramanı Gregor Samsa’yı bilmeyen yoktur. Kafka Oteli’nin K.’sı da bir böcek olacak mıdır? Sürprizi bozmayalım; ama Kafka’nın bu eserine bol miktarda “böcek” göndermesi yapıldığını söyleyelim. Örneğin Jokey karakteri, yarış atlarıyla çalışırken çok cesur olmasına rağmen; evcil köpekten, kuş, tavuk, hatta kelebekten bile korkar. Böcekleri söylemeye gerek var mıdır? Böceklerin ışığa geldiğini düşündüğü için titizlenerek yaptırdığı evinde hep karanlıkta oturmaktadır. Yazar Kadın’ın sözcüklerle ilgili yazdığı metinden: “Tüm fişleri, ezip yok etmeye çalıştığı böcekler gibi, botlarının altında tüm ağırlığıyla kirletti.” K.’nın yaşlı komşusu “karnının üzerinde ters çevirdiği çerçeveyle birlikte uyumaya” dalmış; bu sırada açık olan televizyonda haberler bitip “böcek ilacı reklamı” başlamıştır.
Kadınlar…
Kafka kadınlarla hep sorunlu ilişkiler yaşadı. Sayısız ilişki, uzatmalı “ebedi” nişanlılıklar, mektup aşkları, karmaşık ilişkiler… Bu kadınların içinde kuşkusuz en çok bilinen ve özel olanı, Milena’dır. Kafka Oteli’nde K.’nın sevdiği, ilgi duyduğu kadınların isimleri: M., Münevver, Mualla… Bunların Milena’nın “M”siyle ilgisi var mıdır, bunu bilemeyiz. Ancak üvey anne, biyolojik anne, eski eş, yeni sevgili, resepsiyonist kız, şefkatli hemşire… Derken K.’nın da bu konuda kafasının epey karışık olduğu söylenebilir.
Sirk Dünyası…
Sirkte trapez cambazı, bir sirkte iş bulan “açlık cambazı”, yine bir sirk çadırında, at üzerinde gösteriler yapan genç bir binici kız… Kafka’nın hikâyelerinde sirk ve sirkte çalışanlar özel bir yer tutar. Bir Kafka aforizması: "Doğru yol gergin bir ip boyunca ilerler; yükseğe değil, yerin az üzerine gerilmiştir bu ip. Üzerinde ilerlemekten çok insanı çelmelemek için çekilmiş gibidir." Kafka Oteli’nde; amcasının yeni kuracağı sirke katılmaya ikna olan K. sadece altı saat içinde ip üzerinde yürümeyi öğrenir. Sirkin fili Zümrüt ile aralarında, hikâyesini sonradan öğreneceği özel bir bağ vardır.
