Okuma Etkinliği Özet Çıkarmak ve Sınav Yapmaktan Çok Daha Faydalı

2013 yılında Hart ve Risley’in yaptığı araştırmaya göre, yüksek sosyoekonomik düzeye sahip bir ailede yetişen çocuklar 3 yaşa kadar 45 milyon kelime duyarken, düşük sosyoekonomik düzeye sahip olan bir ailede yetişen çocuklar sadece 13 milyon kelime duyuyor. Aradaki 32 milyon kelimelik fark çocukların tüm sosyal hayatını etkiliyor. Bu fark farklı kelimeler değil elbette. Ancak bu farkı kapatmak için çocukların kitap okuması çok önemli. Ebeveynler okul öncesi çocuklarıyla birlikte kitap okuyabiliyor. Okul dönemi çocukların ise okuma alışkanlıklarının gelişmesi için kitap okumayı sevmelerini sağlamak gerekiyor. 

Mevcut eğitim sisteminde kitap okuma alışkanlığı çocuğa ödev verilerek, özet çıkarması istenilerek ya da sınav yapılarak kazandırılmaya çalışılıyor. Ancak bu yöntemler çocukların kitap okumayı bir ders, bir değerlendirme aracı gibi algılamasına neden oluyor. Ayrıca ödül-ceza yönteminin kitap okuma alışkanlığı kazandırmaya olumludan çok olumsuz etkisi var. 

Çocuklarla kitap okuma etkinliği yaparken dört adıma dikkat etmek gerekiyor:

1. Okuyacağınız kitabı çocuklara uygun seçmek
2. Çocuktan önce kitabı okumak
3. Çocuklarla paylaşım yapabileceğiniz, vurgulamak istediğiniz noktaları belirlemek
4. Çocuklar kitabı okudukça, belirlediğiniz noktalarda onlarla sohbet etmek

Son aşamada soracağınız soruları planlamanız, bunu yaparken de çocukların kendi hayatlarından paylaşım yapabilmelerini sağlamanız çok önemli. 

Bu doküman, öğretmenlere örnek olması açısından Abur Cubur Canavarı kitabını okuyan çocuklarla birlikte etkinlik yapılması için hazırlandı. 

Bu kitabın seçilme nedeni, 

• Çocuklara arkadaşlığın önemini anlatan aynı zamanda çocukların hayal gücünü beslerken problem çözme becerilerini geliştirmelerine yardımcı olan macera dolu bir kitap olması
• Kitabın bölümlere ayrılmış olması okumayı kolaylaştırırken, sürekli merak uyandıran konusu ve sürprizle biten sonu ile çocukları okumaya teşvik etmek konusunda başarılı bir kitap olması
• 8-12 yaş arası çocukların gelişimi için uygun, eğlenceli bir kitap olması
• Kitaptaki çocuk kahramanın sağlıklı beslenme için yaptıklarının çocuklara örnek olması ve çocukların kendi beslenme alışkanlıklarını sorgulaması açısından önemli  olması

Neden kitap okuma etkinliği?

Kitap özeti çıkarmak ya da okunan kitaptan sınav olmak çocukların yaratıcılıklarını ve düşünme yetilerini körelten yöntemlerdir. Bu yüzden kitap okuma etkinliği bütün çocuklara hikâyeye katılma şansı verir. Aynı zamanda bu etkinlik kendi fikirlerini oluşturma, farklı fikirlere saygı gösterme, topluluk önünde konuşabilme ve düşüncelerini savunabilme gibi becerilerinin gelişmesini sağlar.

Hadi başlayalım!

• Kitabın ana kahramanı Bora’nın anne ve babası Bora’ya sürekli yemek yedirmeye çalışıyorlar. Sen de Bora kadar abur cubur yiyor musun?
• Bora kilo almasının sebebinin ailesinin yemek konusundaki ısrarları olduğunu düşünüyor. İnsanlar neden kilo alıp veriyorlar?
• Bora düzensiz ve sağlıksız beslenmeden dolayı sürekli kilo alıyor. Sen sağlıklı olmak için nasıl besleniyorsun?
• Sağlıklı olmak için beslenmene dikkat etmek dışında neler yapıyorsun?
• Erol Bora’nın geceleri farklı hayvanlara dönüştüğüne inanmıyor. Arkadaşınız söylediklerinize inanmazsa ona ne söylerdiniz? 
• Babaannesi Bora’ya, “Yine de insanın gözüyle görmediği bir şeye inanmasını bekleyemezsin. İnanmasa bile sana güvenip destek oluyor mu, sen ona bak. Gerçek arkadaşlık budur.” diyor (s. 137). Sence gerçek arkadaşlık nedir? Gerçek arkadaşların nasıl davranması gerekir?
• Senin de Bora gibi bir yeteneğin olsaydı hangi hayvana dönüşmek isterdin? Neden? 
• Bora sivrisineğe dönüştüğü akşamın sonrasında araştırma yaparak sivrisinekle ilgili ilginç bilgiler öğreniyor (s. 60). Senin herhangi bir hayvan hakkında bildiğin en ilginç bilgi nedir? Eğer aklına gelen bir şey yoksa araştırabilirsin.
• Bora başına tuhaf şeyler geldiğinde, işin içinden çıkamadığında büyükannesi ve dedesine danışmaya gidiyor (s. 20 & 66). Sen bir şeylerin ters gittiğini fark edince ya da herhangi bir sorununa çözüm bulamayınca kiminle paylaşmayı tercih ediyorsun? Neden? 
• Hayriye Teyze Bora’yı gördüğünde Bora’nın dış görünüşüyle ilgili bir şeyler söylüyor (s. 8). İnsanların dış görünüşü ile ilgili konuşmak doğru mu? Neden?
• Bora kediye dönüştüğü gece, yaşlı çifti soygunculara karşı korur. Sence neden bunu yapıyor?
• Bora ailesinin sürekli kendisine yemek yedirmesinden dolayı kilo aldığını düşüp yemek yemeyi bırakmıştı. Yemediği yemekleri de mahalledeki yaşlı amcaya veriyor. Yemekleri aslında çöpe atabilirdi. Neden bunu yapmıyor? Sen yemediğin yemekleri ne yapıyorsun?
• Duyarlı olmak ne demek? Sence Bora duyarlı bir çocuk mu? Yaşlı çifte yardım etmesi, yemediği yiyecekleri barakadaki yaşlı adamla paylaşması dışında kitaptan verebileceğin örnekler var mı?
• Kitapta en çok sevdiğin şey neydi?
• Kitaptaki en komik olay neydi?

Etkinliğe kendiniz eklemeler yapabilir, istediğiniz kısımlarını değiştirebilirsiniz.

Aytül Akal'ın Abur Cubur Canavarı çocuk romanını indirimli fiyat ve avantajlı kargo seçeneği ile hemen satın almak için tıklayın.